Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy (umowa o pracę) w okresie ciąży

• Czy pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę pracownicy w ciąży?
• Kiedy terminowa umowa o pracę ulega przedłużeniu do dnia porodu?  

Podstawa prawna

• Art. 177 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.

Zakaz wypowiedzenia i rozwiązania umowy o pracę w okresie ciąży

Przepis art. 177 § 1 k.p. stanowi, że pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy. Zakaz wypowiadania oraz rozwiązywania przez pracodawcę umowy o pracę w okresie ciąży nie znajduje jednak zastosowania do pracownicy w okresie próbnym nieprzekraczającym jednego miesiąca (art. 177 § 2 k.p.).

Okres ochronnydla pracownicy rozpoczyna się z chwilą ,,obiektywnego stanu ciąży” (wyrok SN z dnia 15 stycznia 1988 r., I PRN 74/87, ,,Służba Pracownicza” 1988, nr 5, s. 28), czyli od momentu zajścia w ciążę. Jeżeli pracownica jest w ciąży w dniu doręczenia jej wypowiedzenia umowy o pracę, oświadczenie woli o wypowiedzeniu umowy o pracę powinno zostać cofnięte.

Dopuszczalność wypowiedzenia umowy o pracę w okresie ciąży

Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży może nastąpić tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy (art. 177 § 4 k.p.).

Rozwiązanie umowy o pracę w okresie ciąży a prawo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych

Pracownicy, z którą rozwiązano stosunek pracy w okresie ciąży z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy i której nie zapewniono innego zatrudnienia, przysługuje do dnia porodu zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Po urodzeniu dziecka przysługuje jej zasiłek macierzyński za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego, która przypada po porodzie (art. 30 ust. 1 pkt 1 oraz art. 30 ust. 2-3 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zm.).

Przedłużenie terminowej umowy o pracę do dnia porodu

Umowa o pracę na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu (art. 177 § 3 k.p.).

Przepisu art. 177 § 3 k.p. nie stosuje się do umowy o pracę na czas określony zawartej w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy(art. 177 § 3¹ k.p.)

Pracownicy, której terminowa umowa o pracę uległa przedłużeniu do dnia porodu na podstawie art. 177 § 3 k.p., przysługuje zasiłek macierzyński (art. 30 ust. 4 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zm.).

 

---

opracowanie: Klaudia Arciszewska (09.11.2012) Kierunek: prawo, rok studiów: III, członek Studenckiego Koła Prawa Pracy.
opieka merytoryczna: dr Marzena Szabłowska