Telepraca jako nietypowa forma zatrudnienia pracowniczego

Podstawa prawna

  • art. 675-6717 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (tekst jednolity: Dz. U z 1998r., Nr 21, poz. 95 z późn. zm.);
  • ustawa z dnia 18 lipca 2002r. o świadczeniach usług drogą elektroniczną (Dz.U. Nr 144, poz. 1204 z późn. zm.).

Kiedy mamy do czynienia z telepracą?

Zgodnie z art. 675 KPtelepraca to praca regularnie wykonywana poza zakładem pracy przy wykorzystywaniu środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną.

Za telepracownika uważa się osobę wykonującą pracę w warunkach wyżej określonych i przekazującą wyniki swojej pracy w szczególności za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.

Przy wykonywaniu pracy strony uzgadniają miejsce pracy, które jest najbardziej dogodne zarówno dla pracownika, jak i pracodawcy. Jest to kwestia na tyle istotna, ponieważ determinuje rodzaj wykonywanej telepracy.

Rodzaje telepracy

Wyróżniamy następujące rodzaje telepracy:

  • telepraca domowa (home-based teleworking) – najpowszechniej występujący rodzaj telepracy, wykonywany w domu lub w mieszkaniu telepracownika;
  • telepraca zamienna – częściowe świadczenie pracy w biurze i w domu, np. praca wykonywana przez 3 dni w domu, w pozostałe w biurze;

W ramach telepracy świadczonej poza miejscem pracy i poza domem wyróżniamy:

  • telepraca świadczona w telecentrum (teleworking form remote offices) – są to punkty znajdujące się z dala od firmy, pomieszczenie biurowe może być zarówno własnością pracodawcy lub innego podmiotu, który prowadzi telecentrum w ramach prowadzonej działalności gospodarczej;
  • telepraca mobilna (mobile telework) – cechą charakterystyczną jest wykonywanie pracy poza siedzibą firmy, akurat w miejscu, w którym znajduję się dany telepracownik, dzięki wykorzystywaniu technik teleinformatycznych, jest to forma przeznaczona głównie dla osób przemieszczających się przez większość czasu;
  • telechatki (telecottage) – to nic innego, jak przeniesione telecentrum na tereny wiejskie, przeznaczane są w tym celu najczęściej niewykorzystane pomieszczenia szkolne, gospodarcze, lub w specjalnie przygotowanych w tym celu wiejskich chatkach, ma to na celu podwyższenie kwalifikacji zawodowej, dla osób, które nie mają dostępu do firm znajdujących się w zurbanizowanych miastach.

Telepraca może być zarówno wykonywana na pełen etat, jak i w niepełnym wymiarze godzin. Rzadko spotykane jest wykonywanie telepracy okazjonalnie, tj. sporadycznie bądź chwilowo.  Chodzi tu o sytuację spowodowaną reorganizacją firmy lub jej przestojem.

Istotną kwestią jest również to, iż nie ma regulacji prawnych odnoszących się do ograniczeń podmiotowych wykonywania telepracy.

Telepraca jest korzystnym rozwiązaniem dla osób niepełnosprawnych oraz rodziców opiekujących się dziećmi.

Kiedy strony stosunku pracy mogą zdecydować, że praca będzie wykonywana w formie telepracy?

Powierzenie pracownikowi wykonywania pracy w formie telepracy może nastąpić:

  1. w momencie zawierania umowy o pracę lub
  2. już w trakcie zatrudnienia, na mocy porozumienia stron.

Z inicjatywą wykonywania pracy w formie telepracy może wystąpić zarówno pracodawca, jaki i pracownik. 

Brak zgody pracownika na podjęcie pracy w formie telepracy nie może stanowić przesłanki wypowiedzenia umowy o pracę (art. 679 KP).

Nie jest dopuszczalne powierzenie wykonywania pracy w formie telepracy na podstawie art. 42 §4 KP, tj. powierzenie na okres 3 miesięcy w roku kalendarzowym pracy rodzajowo innej (art. 677§4 KP).

 



opracowanie: Marta Słomczewska (14.11.2012) Kierunek: administracja, rok studiów: IV, członek Studenckiego Koła Prawa Pracy.
opieka merytoryczna: dr Marzena Szabłowska