Od czego zależy długość okresu wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony?

Podstawa prawna

  • art. 36-36¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r.  Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. 1998 r. Nr 21, poz. 94z poźn. zm.)

W myśl art. 36 §1 kp okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony jest uzależniony od okresu zatrudnienia, czyli od długości stażu pracy u danego pracodawcy (P. Wąż, [w:] Komentarz do kodeksu pracy., red. Walczak K., Warszawa 2012, s. 124). Sąd Najwyższy w uchwale z 15 stycznia 2003r. (III PZP 20/02) stwierdził, że przy ustalaniu okresu wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony uwzględnia się wszystkie okresy zatrudnienia u tego samego (danego) pracodawcy, co oznacza, że wcześniejsze podlegają zsumowaniu. Konkludując, wliczone zostaną do stażu pracy wszystkie poprzednie okresy zatrudnienia u konkretnego pracodawcy, stąd bez znaczenia dla wielkości okresu wypowiedzenia pozostanie podstawa prawna zatrudnienia, ilość oraz długość przerw między stosunkami pracy u tego samego pracodawcy, sposób oraz powody ich rozwiązania, a także rodzaj umowy oraz wymiar etatu, jaki określały (P. Wąż, Komentarz…, jw., s. 124). „Okres zatrudnienia u danego pracodawcy” oznacza bowiem, że pracownik świadczył nieprzerwaną pracę u jednego pracodawcy na podstawie umowy bądź umów kolejno zawieranych – „bez względu na ich rodzaj” (T. Romer, Prawo pracy. Komentarz., Warszawa 2012, s. 319).   

Wyjątki

Ustawodawca przewiduje wyjątki od tej zasady. W myśl art. 36 §11 kp pracownikowi do stażu pracy wlicza się okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy:

  1. w razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę(art. 231kp) oraz
  2. gdy nowy pracodawca jest następcą prawnym poprzedniego pracodawcy, np.: na skutek jego śmierci (art. 632 §3kp.) (szerzej zob. T. Romer, Prawo pracy …, jw.,s. 316).

Należy jeszcze zaznaczyć, że staż pracy będzie liczony od momentu zawarcia umowy do dnia jej rozwiązania z uwzględnieniem okresu wypowiedzenia (P. Wąż, Komentarz…, jw., s. 124).

Jaka jest długość wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony?

Przepis art. 36 §1kp wskazuje konkretny czas trwania okresu wypowiedzenia:

  • 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
  • 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy.
  • 3 miesiące, jeżeli zatrudnienie trwało co najmniej 3 lata.

Wydłużenie okresu wypowiedzenia

W kontekście tego uregulowania pojawia się pytanie, co do możliwości wydłużenia bądź skrócenia ustawowych okresów wypowiedzenia. Ustawodawca już w §5 art. 36kp stanowi, że w przypadku pracownika zatrudnionego na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie na podstawie umowy, strony mogą wydłużyć wskazane okresy wypowiedzenia:

  • do 1 miesiąca przy zatrudnieniu krótszym niż 6 miesięcy,
  • do 3 miesięcy przy zatrudnieniu na co najmniej 6 miesięcy.

Celem tej regulacji jest ułatwienie pracodawcy dokonania rozliczenia pracownika z powierzonego mu mienia (P. Wąż, Komentarz…, jw., s. 125-126).

Sąd Najwyższy (SN) dopuszcza umowne wydłużenie okresów wypowiedzenia, argumentując to zasadą uprzywilejowania pracownika z art. 18 kp zwłaszcza w warunkach znacznego bezrobocia na rynku pracy, o ile jest to dla niego „korzystne” (wyr. SN z 10 stycznia 2006r., I PK 97/05, OSNP 2007, Nr 3-4, poz 39).

Skrócenie okresu wypowiedzenia

Decyzja pracodawcy

Na podstawie art. 361 §1kp pracodawca ma prawo skrócić okres w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy bądź z innych powodów niedotyczących pracownika (szerzej zob. Ł. Pisarczyk, Ustanie umowy o pracę [w:] red. K. Jaśkowski, Prawo pracy 2012, Warszawa, s. 959).     

Porozumienie stron

Dopuszczalne jest również umowne skrócenie okresu wypowiedzenia na mocy art. 36 §6kp po złożeniu wypowiedzenia przez jedną ze stron (pracownika czy pracodawcę) na skutek zgodnych oświadczeń woli. Każda ze stron może wystąpić z inicjatywą wcześniejszego terminu rozwiązania umowy – wypowiadający bądź ten, wobec którego złożono wypowiedzenie. W przepisie ustawodawca zaznacza, że skrócenie okresu wypowiedzenia nie ma wpływu na tryb rozwiązania umowy o pracę (P. Wąż, Komentarz… jw. s. 127).

 



opracowanie: mgr Kinga Cichocka (14.11.2012) Magisterium z administracji (2011/2012), praca magisterska pt.: "Podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracowników" pod kierunkiem prof. Grzegorza Goździewicza. | Kierunek: prawo, rok studiów: IV, seminarium: Prawo Pracy, praca magisterska pt.: "Rozwiązywanie sporów o roszczenia pracownicze ze stosunku pracy".

opieka merytoryczna: dr Marzena Szabłowska